ساعت نزدیک ظهر است و دوباره همان سوال همیشگی به ذهنتان میرسد: «نهار چی بپزم؟» شاید مواد زیادی در یخچال نباشد یا زمان کافی برای پخت غذاهای پیچیده نداشته باشید.
در فرهنگ ایرانی، وعده نهار فقط یک وعده غذایی نیست، بلکه لحظهای برای دورهمی، انرژیگرفتن و لذتبردن از طعمهای اصیل است. تنوع بالای غذاهای سنتی باعث میشود انتخاب سخت شود، اما نگران نباشید! در این مقاله، ۲۸ غذای ایرانی مخصوص نهار را گردآوری کردهایم که هم خوشطعماند، هم ساده و مناسب هر سلیقه.
از خورشهای جاافتاده گرفته تا پلوهای رنگارنگ و کبابهای آبدار، هر کدام انتخابی عالی برای سفره ایرانی هستند. این فهرست با توجه به تجربه آشپزی خانگی، ارزش تغذیهای و در دسترس بودن مواد تهیه شده است.
پس اگر میخواهید پاسخ قطعی سؤال «نهار چی بپزم» را پیدا کنید، تا انتهای مقاله با ما بمانید.
فهرست مطالب
غذاهای خورشتی: قلب تپنده سفره ایرانی
خورشها بخش جدانشدنی از آشپزی ایرانیاند؛ ترکیبی از عطر سبزیجات، ادویه و گوشت که همراه برنج، وعدهای کامل میسازند.
۱. قورمه سبزی: نماد اصالت ایرانی

وقتی از غذاهای محبوب نهار حرف میزنیم، قورمه سبزی همیشه در صدر است. با ترکیب جعفری، گشنیز، شنبلیله، لوبیا قرمز و گوشت گوسفند، خورشی میسازد که عطر لیمو عمانیاش در خانه میپیچد. هرچند زمان پخت حدود دو ساعت است، اما نتیجه بینظیرش ارزش صبر دارد.
۲. قیمه: ساده، خوشعطر و اقتصادی
خورش قیمه از لپه، گوشت، سیبزمینی سرخکرده و زعفران تهیه میشود. طعم ملایم دارچین در آن بینظیر است. اگر زمان کمی دارید، زودپز راه نجات است و در کمتر از ۴۵ دقیقه غذای لذیذی خواهید داشت.
۳. فسنجان: خورش مجلسی با گردو و رب انار

فسنجان ترکیبی لوکس از گردوی آسیابشده، رب انار و مرغ یا گوشت قلقلی است. طعم ترش و شیرین آن برای بسیاری یادآور جشنهاست. در حدود یک ساعت آماده میشود و انرژی بالایی دارد.
۴. خورش بادمجان: ساده و سالم
این خورش با بادمجان سرخشده، گوجه و پیاز درست میشود و میتواند بدون گوشت هم طبخ شود. برای کسانی که رژیم گیاهخواری دارند، گزینهای عالی است.
۵. مسما بادمجان: طعم شمالی دلانگیز
در شمال کشور، مسما بادمجان یکی از غذاهای پرطرفدار است. مرغ، بادمجان و رب گوجه با ادویههای محلی ترکیب میشوند تا غذایی ملس و اشتهابرانگیز حاصل شود.
۶. خورش کرفس: سبز و انرژیبخش
خورش کرفس با ساقههای تازه، گوشت گوساله و سبزیجات معطر پخته میشود. طعم تازه و خاص آن برای فصول سرد عالی است و سیستم ایمنی را تقویت میکند.
۱۰ غذای محلی ایران که باید امتحان کنید | تجربهای از طعمهای ناب ایرانی
۷. خورش بامیه: سبک جنوبی
با بامیه تازه، گوشت و گوجهفرنگی درست میشود. بافت لزج بامیه طعمی خاص ایجاد میکند که در مناطق جنوبی ایران بسیار محبوب است.
پلوها و چلوها: طعمهای رنگارنگ سفره ایرانی
پلوهای ایرانی با برنج خوشعطر و مخلفات متنوع، پای ثابت وعده نهار هستند.
۱. زرشک پلو با مرغ: محبوب و پررنگ

زرشک، زعفران و مرغ سرخشده ترکیبی میسازند که هیچکس نمیتواند در برابرش مقاومت کند. طعم ترش زرشک و عطر زعفران، انرژیبخش و شادیآفرین است.
۲. سبزی پلو با ماهی: غذای مخصوص عید اما همیشه خوشمزه
این غذا با ماهی قزلآلا و سبزیجات تازه تهیه میشود. اگر گیاهخوار هستید، میتوانید ماهی را حذف کنید.
۳. آلبالو پلو: ترش و شیرین تابستانی

ترکیب برنج، گوشت قلقلی و آلبالو طعمی خاص ایجاد میکند. حتی کودکان هم عاشق رنگ و مزه آن هستند.
۴. عدس پلو: سالم و اقتصادی
با عدس پخته، کشمش و پیاز داغ درست میشود. منبع عالی پروتئین گیاهی و انتخابی مناسب برای وگانهاست.
۵. باقالی پلو با ماهیچه: مجلسی و غنی

ترکیب شوید، باقالی و ماهیچه گوسفندی، غذایی لوکس میسازد. بافت نرم گوشت و برنج کرهای، طعمی فراموشنشدنی دارد.
۶. کلم پلو شیرازی: عطر متفاوت
کلم پلو با کلم، گوشت چرخکرده و ریحان طبخ میشود. طعم و عطر ویژهاش، آن را یکی از خاصترین غذاهای محلی میکند.
۷. لوبیا پلو: غذای خانگی سریع
برنج، لوبیا سبز، گوشت و ادویههای ایرانی ترکیب سادهای اما پرطرفدار میسازند. فیبر بالا و طعم دلپذیرش آن را محبوب کرده است.
کبابها و غذاهای گریلشده

هیچ سفرهای بدون کباب کامل نیست! عطر زغال و طعم دودی گوشت، اشتها را دوچندان میکند.
۱. کباب کوبیده: کلاسیک ایرانی
گوشت چرخکرده، پیاز و ادویه راز موفقیت این کباب است. با نان تازه یا برنج سرو میشود و همیشه محبوب مهمانهاست.
۲. جوجه کباب: سبک و معطر
مرغ مزهدارشده با زعفران، لیمو و روغن زیتون را میتوان روی زغال یا ماهیتابه گریل کرد. پخت سریع و طعم فوقالعاده دارد.
۳. کباب برگ: انتخاب لوکس

از فیله گوسفندی با کره و زعفران تهیه میشود. گوشت لطیف آن با طعم کرهای دلنشین است.
۴. کباب ترش شمالی: رب انار و سیر
در شمال ایران، این کباب با رب انار، سیر و گردو درست میشود. طعمی ترش و ملس دارد که اشتها را باز میکند.
طرز تهیه مرغ کامل در ایرفریر | آموزش گامبهگام پخت مرغ ترد، آبدار و رژیمی در هواپز خانگی
غذاهای سریع و سبک برای روزهای شلوغ
وقتی وقت کم است، این غذاها نجاتدهندهاند.
۱. کوکو سبزی: گیاهی و فوری
ترکیب سبزیجات معطر، تخممرغ و کمی آرد در ۲۰ دقیقه غذایی سالم میسازد. مناسب وعدههای سبک یا ناهار کاری.
۲. اشکنه: ساده و اقتصادی

با پیاز، تخممرغ و آرد درست میشود و در کمتر از نیم ساعت آماده است.
۳. میرزا قاسمی: دودی و شمالی
بادمجان کبابی، گوجه و سیر ترکیبی بینظیر میسازند. برای گیاهخواران انتخابی عالی است.
۴. کشک بادمجان: خامهای و دلچسب
بادمجان سرخشده با کشک و نعنا داغ، یکی از معروفترین پیشغذاهای ایرانی است.
۵. فلافل: ترد و گیاهی
با نخود خیسخورده و ادویه تهیه میشود. غذای محبوب جنوب و مناسب وگانها.
۶. املت گوجه: سریعترین انتخاب
تخممرغ و گوجه در کمتر از ۱۰ دقیقه غذایی ساده اما خوشمزه میسازند.
غذاهای اصیل ایرانی
با پختن این غذا های اصیل از لذت فرهنگ ایرانی بهرمند شوید.
۱. کوفته تبریزی: مغذی و کامل

کوفتهای بزرگ از گوشت، لپه و سبزی است که با سس گوجه پخته میشود. زمانبر اما ارزشمند و سیرکننده.
۲. آبگوشت: خوراک سنتی اصیل
گوشت، نخود و سیبزمینی با ادویه در دیگ پخته میشود. غذای گرم و مقوی برای زمستان.
۳. دیزی: نسخه سنگی آبگوشت
در ظروف سنگی پخته میشود و طعم عمیقتری دارد. خوردن آن با نان سنگک سنتی لذت خاصی دارد.
۴. دلمه برگ مو: تابستانی و خوشرنگ

ترکیب برنج، گوشت و سبزی در برگ مو پیچیده و بخارپز میشود.
نکات طلایی برای پخت نهار ایرانی
-
از مواد تازه استفاده کنید: سبزیجات و گوشت تازه طعم غذا را چند برابر میکنند.
-
زمانبندی مهم است: در روزهای شلوغ، غذاهای سریع مانند کوکو یا املت انتخابهای عاقلانهاند.
-
تنوع ایجاد کنید: هر هفته غذای جدیدی امتحان کنید تا از تکرار خسته نشوید.
-
توجه به تغذیه: غذاهای ایرانی سرشار از آهن (در خورشها) و فیبر (در پلوها) هستند.
نتیجهگیری
با شناخت این ۲۸ غذای ایرانی، دیگر نیازی نیست هر روز نگران باشید که «نهار چی بپزم؟».
از خورشهای سنتی تا پلوهای خوشرنگ و کبابهای دودی، هرکدام داستانی از فرهنگ ایرانی را در خود دارند. کافی است یکی را انتخاب کنید و امروز با عشق بپزید. سفره ایرانی همیشه با رنگ، عطر و لبخند کامل میشود. امتحان کنید و تجربهتان را با دیگران به اشتراک بگذارید!
سوالات متداول
اگر زمان کمی دارم نهار چی بپزم؟
غذاهای سریع مثل املت گوجه یا کوکو سبزی در کمتر از نیم ساعت آماده میشوند. اگر شب قبل مرغ را مزهدار کنید، ظهر جوجه کباب فوری خواهید داشت.
بهترین غذای ایرانی برای رژیم چیست؟
خورش بادمجان یا سبزی پلو بدون گوشت، چربی کمی دارند و فیبر بالا. عدس پلو هم گزینهای عالی برای رژیم گیاهی است.
چه غذایی برای بچهها مناسب است؟
زرشک پلو و آلبالو پلو بهدلیل رنگ و طعم خاص، برای بچهها جذاباند. کوفته تبریزی هم با شکل دایرهایاش سرگرمکننده است.
آیا این غذاها وگان هم میشوند؟
بله، بسیاری مانند میرزا قاسمی، عدس پلو و فلافل بهصورت طبیعی وگان هستند. کشک بادمجان را هم میتوان با کشک گیاهی درست کرد.
کالری نهار ایرانی چقدر است؟
بستگی به نوع غذا دارد؛ مثلاً قورمه سبزی حدود ۵۰۰ کالری و کوکو سبزی ۳۰۰ کالری دارد. برای کاهش کالری، از برنج قهوهای استفاده کنید.